انواع کودها و فواید و معایب آن ها

انواع کودهای آلی:

کودهای حیوانی: این نوع کود شامل کود گاوی، گوسفندی، اسبی و مرغی می باشند. کودهای دامی علاوه بر فضولات حیوانی، دربرگیرنده کلیه موادی که برای تهیه بستر دام مورد استفاده قرار می گیرد، هستند.

کودهای ماهی: این نوع کود شامل بقایای ماهی اعم از استخوان و امحا و احشا می باشد. کود ماهی به صورت ماهی کامل، پودر، دانه ای و مایع در بازار عرضه می شود.

کود مایع ماهی: کود مایع ماهی نوعی کود آلی است که برای تمامی محصولات کشاورزی قابل استفاده است. این کود حاصل فرایندی پیچیده به نام هیدرولیز سرد می باشد که از ضایعات ماهی و ماهی های ریز غیر خوراکی بدست می آید. کود ماهی را می توان به صورت محلولپاشی برگی یا کود آبیاری استفاده کرد.

کودهای سبز: این نوع کود شامل بقایای گیاهی است که در زمین کشت شده اند. بقایای گیاهی در زمان سبز بودن و قبل از خشک شدن، پس از اینکه زمین به طور کامل شخم زده شد، به خاک اضافه می شوند. یک نمونه از کود سبز، کاشت گیاه منداب در باغات پسته در فصل پاییز می باشد. هر ساله در باغات پسته مقدار زیادی پوست سبز و برگ تولید می شود. این مواد از نظر تولید کود ارزش غذایی زیادی دارند. توصیه می شود پوسته سبز و برگ پسته همراه با سایر کودهای حیوانی مخلوط و پوسانده شوند و سپس به خاک اضافه گردند. علاوه بر این ضایعات و بقایا، مقداری پسته پوک نیز وجود دارد که هیچ ارزش غذایی ندارند.

کود زیستی هوکر متشکل از باکتری های شاد و مفید:

کود زیستی هوکر، یک کود بیولوژیک حاوی میکروارگانیسم های مفید از جمله باکتری های باسیلیوس می باشد که برای حفظ حاصلخیزی خاک و سلامت گیاهان بسیار مهم هستند. استفاده از این کود مزایایی مانند افزایش ماده آلی خاک، اصلاح خاکهای شور و اثرات مخرب آن، افزایش جمعیت میکروارگانیسم های مفید همزیست با ریشه، جلوگیری از رشد باکتری های بیماری زا را به همراه دارد.

کود سولفات روی کیمیا آژند بوتیا (25 کیلوگرم):

رفع مشکل کلروز و زردی برگ های جدید گیاهان، رفع کمبود روی و در نتیجه بهبود تغذیه گیاه
افزایش تشکیل کلروفیل، برخی کربوهیدرات ها و تبدیل نشاسته به قند در گیاه
افزایش کیفیت و رشد محصولات زراعی و باغی

کود سولوپتاس داناتک تایوانی:

کود سولوپتاس ( کود سولفات پتاسیم ) ترکیبی از پتاسیم و گوگردی است که شکل سولفات است. پتاسیم از مهمترين عناصر غذايي مورد نیاز گياه است که به میزان 51 درصد در این کود موجود است. دلیل این اهمیت فعال شدن بيش از ۵۰ آنزيم در گیاهان به کمک پتاسیم است. جذب کود سولوپتاس به کمک سولفاتی که به آن اضافه شده است بسیار راحت شده است.

کود سولوپتاس مزاياي ويژه‌ای نسبت به ساير کودهاي پتاسيمي دارد. از جمله حلاليت بالاي آن نسبت به سولفات پتاسیم
کمک به توليد نشاسته، قند و انواع ويتامين‌های موجود در گیاهان و افزایش ارزش غذایی آن‌ها
افزايش مقاومت گياه در برابر تنش‌هاي خشکي، سرما، شوری و انواع بيماري‌ها
دارای کمترين ميزان آبشويي است.
به لحاظ پايه سولفوری که در کود سولوپتاس وجود دارد، برای خاک هاي شور استفاده می‌شود.
موجب کاهش PH خاک می‌شود که اين عمل تاثیر بالایی در خاک هاي شور دارد.

کود نیترات کلسیم:

کود نیترات کلسیم مولتی کم یک کود حاوی عناصر ماکرو (پرمصرف) کاملاً محلول در آب است که با تامین کلسیم مورد نیاز گیاهان و درختان به افزایش کیفیت و کمیت محصولات کمک می کند. شما می توانید برای مصرف این کود از هر نوع سیستم آبیاری استفاده کنید.

درختان برای رشد، محصول دهی با کیفیت بالا و در نتیجه سودآوری اقتصادی برای کشاورز هر ساله نیازی ضروری به عناصر مغذی دارند .

عنصر کلسیم در استحکام و ساختار پوسته خارجی پسته، کیفیت و ماندگاری محصول پس از برداشت نقش مهمی دارد و استفاده از این کود در زمان مناسب تاثیر بسزایی در بهبود ویژگی های کلی درخت و مخصوصا میزان و کیفیت محصول پسته خواهد داشت.

کود کمپوست خانگی:

• موادی که برای کمپوست مناسب هستند تا توده کود کمپوست خود را در خانه تولید کنید شامل موارد زیر می‌باشد:
  ضایعات غذای آشپزخانه مانند سبزیجات و پوست میوه‌ها
  تفاله‌های قهوه
  بقایای چمن و گیاه
  برگ‌های خشک گیاهان و درختان
  تراشه‌های چوب
  روزنامه خرد شده
  پوشال
  خاک اره

کود گلدهی، کودی عالی برای گیاهان گلده:

• بعضی گیاهان آپارتمانی زیبایی و جلوه خود را مدیون گل های زیبای خود می باشند که تولید و حفظ این گل ها برای زمان طولانی مدت، به وجود بعضی عناصر خاص در گیاه وابسته است، برای اکثر پرورش دهندگان گل، یک کود گلدهی و کامل برای تأمین گیاهان جهت گلدهی با سه عنصر اصلی مورد نیاز برای رشد لازم است:
  نیتروژن (N): رشد شاداب شاخ و برگ گیاهان را تقویت می کند.
  فسفر یا فسفات (P): باعث شکوفایی و تشکیل میوه می شود.
  پتاسیم یا پتاس (K): سیستم های ریشه ای سالم را توسعه می دهد.
  برای تحریک شکوفایی گل، کودهایی با درصد مناسبی از این سه عنصر مفید خواهد بود. تشکیل گل های سالم با رسیدن به سیستم های ریشه ای سالم و قوی شروع می شوند و افزایش پتاسیم در محیط می توان به گل های بیشتر و سالم تر رسید.

سولفات آمونیوم:

این کود یکی از اولین و پرکاربردترین کودهای ازته (N) برای تولید محصول است. کاربرد آن به ویژه در مواردی که هم نیتروژن و هم گوگرد (S) برای گیاه مورد نیاز است و مخصوصا در خاک های ایران که معمولا حالت قلیایی دارند، بسیار ارزشمند است. مزایا و ویژگی های استفاده از کود سولفات آمونیوم عبارت اند از:

1. وجود نیتروژن به صورت آمونیاکی که جذب آن را برای گیاه راحتتر می کند.
2. سولفات با کاهش Ph، هم باعث تغذیه بهتر گیاه شده هم خاک قلیایی را اصلاح میکند.
3. قابلیت استفاده آن هم قبل از کشت و هم در زمان بعد از کشت.
4. دارار بودن مقدار مناسبی از عنصر گوگرد برای رفع نیاز گیاه.
5. از کود سولفات آمونیوم و مخلوط کردن آن با دیگر علف کش ها برای از بین بردن علف های هرز استفاده می شود.

مزایای استفاده از کود مرغی مایع:

کود مرغی مایع یک منبع تغذیه ای مناسب برای گیاهان به ویژه سبزیجات به حساب می آید که با ایجاد یک بستر مناسب شرایط را برای رشد بهتر و بیشتر آن ها فراهم می کند.

بعد از استفاده از این کود برای گیاهانتان شاهد رشد بیشتر و سالم تر آن ها خواهید بود.

در میان کود های حیوانی، کود مرغی دارای خواهان بیشتری برای گیاهان به ویژه سبزیجات به حساب می آید.

کود مرغی حاوی مقادیر بالایی نیتروژن بوده و همچنین منبع مناسبی از فسفر و پتاسیم برای گیاهان است.

کود مرغی باید حتما به صورت پوسیده شده دراختیار گیاه قرار بگیرد، در غیر این صورت منجر به سوختگی و حتی مرگ گیاهان خواهد شد.

تأثیرات کود حیوانی به گیاهان:

خاک همیشه دارای هوموس است.
باعث فعالیت میکروارگانیسم ها می شود.
فرسایش خاک را در برابر باد کاهش میدهد.
خاک های سنگین را به خاکهای سبک تبدیل می کند.
مواد اصلی مورد نیاز گیاهان مانند میکروالمنت ها در خاک بهتر نگهداری می شوند.
خاک را حجیم و پوک می کند، در نتیجه هوای بیشتری در مجاورت ریشه خواهیم داشت.
در اثر اضافه کردن کود حیوانی به خاک توانایی نگهداری آب در خاک زراعی افزایش می یابد. زیرا خاک حالت اسفنجی به خود گرفته و آب بیشتری را در خود نگهداری می کند.

کود گوسفندی بهتر است یا کود گاوی؟

قیاس این دو کود در واقع به نوعی قیاس اشتباه است، هر کدام از این کودها اگر به شکل صحیح استفاده شوند مزایای بی شماری دارند و اگر غلط استفاده شوند می توانند مخرب باشند. در کودهای گوسفندی آمونیاک بیشتر و بذر علف هرز بیشتری وجود دارد در نتیجه این کودها اگر در زمین هایی با آب شور و یا خاک شور استفاده شوند مخرب خواهند بود.

در مقابل کود گاوی با این که مواد غذایی کمتری دارد در زمین های شور عملکرد بهتری دارد. کود گوسفندی سریع تر از کود گاوی در خاک تجزیه و جذب می شود اما در مقابل کود گاوی باعث حفظ رطوبت بیشتری در خاک می شود.

اما مهترین موضوع این هست که چه کود گاوی چه کود گوسفندی حتما بایستی کامل پوسانده شوند و بعد مورد استفاده قرار گیرند.

کودهای زیستی:

– کود های زیستی مثل باکتریها و قارچهای مفید

– این باکتریها در میزان جذب عناصرغذایی، کاهش بیماریها، بهبود ساختمان خاک و … موثرند

– باکتریهای محرک رشد گیاه: این باکتریها از خاک گرفته شده و به خاک بر می گردد.

مزایای استفاده درست از کود اوره:

کود اوره مقدار نیتروژن زیادی دارد و کودی مناسب از نظر کشاورزان است.

هزینه تولید کود اوره پایین است، زیرا از منابع طبیعی به دست می آید.

کود اوره را می‌توان هم بصورت تنها و هم بصورت همراه با دیگر کودها استفاده کرد.

کود اوره یک کود غیر قابل اشتعال و بدون خطر است بنابراین ذخیره سازی آن بدون خطر و راحت است.

این کود دامنه کاربرد گسترده ای دارو و برای انواع محصولات زراعی و باغی قابل استفاده می باشد.

استفاده از آن در باغ برای محصولات و خاک بی ضرر است.

کودهای شیمیایی:

کودهای شیمیایی به راحتی در آب حل می‌شوند و به سرعت در اختیار گیاه قرار می‌گیرند.

در صورت استفاده بیش از حد کودها مخصوصا کودهای شیمیایی باعث آسیب دیدگی و به اصطلاح سوختن گیاه می‌شوید.

قبل از استفاده از این نوع کودها از کیفیت آن اطمینان حاصل کنید و اطلاعات برچسب کود را کامل مطالعه کنید.

به یاد داشته باشید این مواد شیمیایی باعث بهبود بافت خاک نمی‌شوند و همچنین موجودات مفید موجود در خاک را تحریک نمی‌کنند.

مزایا و معایب کود شیمیایی برای درختان میوه:

مزیت کودهای شیمیایی:
جذب برای گیاه سریع، واکنش سریع و برای درختان میوه روش بسیار موثرتر و کارآمد است .
عملکرد رشد محصول را افزایش می دهد.
کود باعث بهبود بافت خاک، بازیافت نیتروژن و معرفی باکتری های اساسی می شود.
مواد مغذی درخت بهبود می یابد.

معایب کود های شیمیایی:
محصولات زراعی بهتر رشد می کند، اما علف های هرز نیز رشد می کنند.
استفاده بلند مدت و زیاد از این کود می تواند موجب نابودی خاک شود.
زیاد شدن بیماری‌های ناشناخته، انواع سرطان‌ها
بسیاری از کودهای شیمیایی حاوی اسید سولفوریک و هیدروکلریک هستند که در صورت استفاده بیش از حد آسیب جدی به جمعیت میکروارگانیسم ها وارد می‌کنند.

علت زردشدن گیاه بعد از مصرف کود دامی:

گاهی پس از مصرف کود دامی، برگ های گیاه شروع به زرد شدن می کنند.

برخی کشاورزان معتقدند علت زرد شدن برگ ها، قوی بودن کود دامی بوده است.

اما واقعیت این است وقتی کود دامی نپوسیده به خاک اضافه می شود چون بخشی از باکتری های تجزیه کننده کود، برای فعالیت خود به نیتروژن نیاز دارند؛ با ریشه گیاه در رقابت برای جذب نیتروژن خاک رقابت کرده و برنده می شوند.

از این رو گیاه با کمبود ازت (نیتروژن) روبرو می شود و برگ هایش به زرد متمایل شوند.

زمان و نحوه مصرف کودها:

بیشترین نیاز درخت به مواد غذایی زمانی است که شکوفه‌ها می‌خواهند ظاهر شوند، بنابراین همیشه باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که گیاه فعالیت خود را شروع می‌کند باید مواد غذایی به اندازه کافی در اختیار داشته باشد و مواد غذایی در محلی قرار گیرد که ریشه براحتی بتواند آن را جذب نموده و در اختیار درخت قرار دهد.

بنابراین بهترین کار این است که در پاییز و زمستان کود های مورد نیاز درخت در حد، نهایی سایه انداز درخت در زیر قطره چکانها در اطراف درخت و درست در محلی که ریشه‌های موئین فعالیت می‌کنند (یعنی 20 تا 50 سانتی‌متری سطح خاک) بصورت چالکود دفن کرده و قطره چکانها را دقیقاً روی چالکود قرار داده تا کود به راحتی در آب حل شده و در اختیار ریشه قرار بگیرد.

چنانچه عناصر میکرو در اواخر زمستان به خاک داده نشود و گیاه نیاز به عناصر کم مصرف داشته باشد، توصیه می‌شود که این عناصر را به روش محلول‌پاشی در اختیار گیاهان قرار گیرد.