کلسیم مورد نیاز مرغ را چطور تامین کنیم ؟

از مهمترین مواد معدنی برای تولید تخم مرغ و استخوانهای مرغ کلسیم است. همچنین از پر اهمیت ترین دوره ها دوره‌ی تخمگذاری است زیرا ۹۵ درصد پوسته تخم مرغ از کربنات کلسیم تشکیل می‌شود. بعد از دوره تخمگذاری، استفاده از کلسیم در دوره تولک نیز پر اهمیت است. زیرا مرغ برای احیای استخوان ها و اسکلت بندی خود به این ماده‌ی معدنی نیاز دارد. برای افزودن کلسیم به تغذیه مرغ راه های زیادی وجود دارد. امروز در لاهیج جوجه به بررسی راه های تامین کلسیم مورد نیاز مرغ می‌پردازیم.

کلسیم مورد نیاز مرغ در مصرف روزانه

مرغ تخمگذار بومی برای اینکه بتواند پوسته تخم مرغ را تشکیل دهد به مصرف ۳ الی ۳.۵ گرم کلسیم در روز نیاز دارد.

مصرف این مقدار در مرغ های صنعتی به دلیل تولید بیشتر تخم، بالاتر است.

در کنار کلسیم باید از فسفر، منیزیم، ویتامینD3 و روی نیز استفاده شود.

مرغهایی که از نور طبیعی بهرمند هستند ویتامینD3 به راحتی جذب بدنشان می‌شود. اما مرغ هایی که با نور مصنوعی پرورش داده می‌شوند باید حتما در تغذیه شان ویتامینD3 را لحاظ کرد.

اما لازم است بدانید مقداری کلسیم در جیره غذایی مرغ وجود دارد که این مقدار تا سن ۴.۵ الی ۵ ماهگی برایش کافی است و نیازی به افزودن کلسیم اضافی نیست.

نسب فسفر به کلسیم

باید نسبت مناسب کلسیم به فسفر در تغذیه رعایت شود. زیرا فسفر موجب جذب کلسیم می‌شود. این نسبت هفت به یک در نظر گرفته میشود. البته ناگفته نماند که این نسبت با نژاد مرغ رابطه مستقیم دارد. به طوری که در برخی از نژاد ها این هشت الی دوازده به یک متغیر است.

اگر این میزان رعایت نشود، پوسته تخم مرغ دچار مشکل خواهد شد. یعنی ممکن است مرغ با وجود دریافت کلسیم بیشتر، تخمی با پوسته معیوب تولید کند.

بعد از این اتفاق پرورش دهنده گمان میکند، این مشکل مربوط به کمبود کلسیم است و مقدار آن را باز هم افزایش می‌دهد و اوضاع را بدتر می‌کند.

کلسیم اضافه به صورت فسفات کلسیم از بدن مرغ دفع می‌شود و این امر باعث کمبود فسفر می‌شود.

علایم عدم توجه به نسبت فسفر و کلسیم و کلسیم زیاد در بدن مرغ :

• پوسته بیش از حد سفت می‌شود.
• تخمگذاری کاهش می‌یابد.
• تخم بدون پوسته و یا با پوسته خیلی نرم تولید می‌شود.
• بر روی سطح پوسته نقاط برجسته ظاهر می‌شود.

هرگاه احساس کردید که مرغ شما به کلسیم بیشتری نیاز دارد باید این ماده را به صورت جداگانه در اختیارش قرار دهید. یعنی نباید آن را به دان مرغ اضافه کنید. باید مقدار مورد نیاز را داخل ظرفی جلوی آن بگذارید. همچنین فرم کلسیم یک الی دو میلی متر است که به بدن مرغ جذب می‌شود. البته این مقدار در مرغ های تخمگذاردو الی چهار میلی متر در نظر گرفته می‌شود.

نکته : ترجیحا از کربنات کلسیم آردی استفاده نکنید. زیرا هم جذب کمتری دارد و هم بی اشتهایی به وجود می‌آورد.

منابع تأمین کلسیم مورد نیاز مرغ

از مهمترین ترین منابع میتوان به سنگ آهک، صدف معدنی و پوسته تخم مرغ اشاره کرد.

همچنین لازم است بدانید که هرگز نباید برای تأمین کلسیم از سنگ آهک دولومیت استفاده کنید. زیرا دولومیت سرشار از منیزیم است که این خود مانع جذب کلسیم می‌شود. در نتیجه پوسته تخم معیوب خواهد شد و همچنین اسکلت مرغ ضعیف می‌شود.

قیمت کربنات کلسیم از صدف معدنی کمتر است و تفاوت زیادی هم باهم ندارند. ولی صدف معدنی بیشتر در روده می‌ماند و کلسیم موجود در آن فرصت بیشتری برای جذب دارد. اما از طرفی کربنات کلسیم تمیز تر است و برای پرنده مفیدتر.

همچنین از آنجایی که جنس پوسته از کلسیم است، می‌توان برای جبران کمبود کلسیم از خود پوسته تخم مرغ نیز استفاده کرد. اما در استفاده از این مورد نباید از بیماری سالمونلوز چشم پوشی کنید.

پس لازم است در صورت استفاده از پوسته تخم به عنوان منبع کلسیم، حتما آن را آب پز کنید. و سپس با نور طبیعی خورشید خشک کنید.

پوسته باید به شکل کاملاً خرد به پرنده داده شود.

نکته : استفاده از پوسته تخم مرغ به عنوان منبع تامین کلسیم مورد نیاز مرغ گزینه مناسبی نیست. زیرا مرغ ها را تحریک به خوردن تخم هایشان میکند . لذا توصیه می‌شود از مراکز فروش خوراک دام و طیور کربنات کلسیم تامین کنید . کربنات کلسیم قیمت زیادی ندارد و گزینه مناسب تری است.

عوارض کمبود کلسیم

از بارزترین علائم می توان به کجی پا، لنگیدن و مشکلات در راه رفتن پرنده اشاره کرد.

از دیگر عوارض کاهش تخم گذاری در مرغ تخم گذار، تولید تخم با پوسته معیوب و یا گاها بدون پوسته است.

نرمی استخوان، اختلال در سیستم عصبی و همچنین در صورت کمبود شدید کلسیم تلف شدن مرغ از عوارض دیگر محسوب می‌شوند.

سخن پایانی

پودر استخوان قیمت بالاتری دارد اما علاوه بر کلسیم بالا، سیزده درصد آن از فسفر تشکیل شده. این ماده یکی از منابع تأمین کلسیم مورد نیاز مرغ به شمار می‌رود اما کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دی کلسیم فسفات نیز یک مکمل تمام کمال برای تامین فسفر، کلسیم و ویتامین دی مورد نیاز مرغ است.

کلسیم برای طیور یک ماده بسیار مهم است. کمبود آن عوارض زیادی به دنبال دارد. پس از مصرف آن در کنار فسفر غافل نباشید.